İlçemiz Genel Bilgiler
İLÇEMİZİN GENEL BİLGİLERİ
Oğuzların 24 boyundan biri olan Bayat Boyu Selçuklu Sultanı I.Alaaddin KEYKUBAT (1203) döneminde bazı uç beyliklerin Afyon yöresine atanması ile başlar. İlk yerleşimleri eski köy olarak bilinen yerden bugünkü yerleşim alanına gelip yerleştikleri bilinmektedir. Ayrıca Osmanlı döneminde hac yolunun bir konaklama yeri olduğu bilinmektedir. Bayat'ın belediye oluşu 1907, ilçe oluşu ise 04.07.1987 gün ve 19507 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3392 sayılı kanunla kurulmuştur.
İlçemiz, Afyon- Ankara karayolu üzerinde İl merkezine 46 km uzaklıktadır. 1987 yılında ilçe olmuştur. İlk Kaymakam 1988 yılında atanmıştır.
Kilim dokumacılığıyla dikkat çeken ilçede üretilen kök boyalı Bayat kilimleri Amerika, Japonya ve birçok Avrupa ülkesinden sipariş alacak kadar ün kazanmıştır.
1116 yılında Bizanslılarla Selçuklular arasında cereyan eden bir savaşta. Büyük Sultan ordusunu güneydeki dağın yamacına. Emir Mengücek de ordusunu kuzeydeki dağın yamacına yerleştirmiş, işte bu durum üzerine sultanın çekildiği dağa Sultandağı, Emir'in çekildiği dağa da Emirdağı denilmiştir. Sultan Mesut bu mücadelelerden sonra zamanını bu yerlerin iskanına ayırmıştır (1147-1157). Bayat ilçesi Oğuz Türklerinin Bayat boyu tarafından 1147'de bugünkü yerinde. Bayat Çayının kenarında kurulmuştur. Barçınlı ve Han Barçın adlarıyla da anılan Bayat ilçesi İstanbul-Bağdat kervan yolu üzerinde olduğundan Bizans ve Osmanlı dönemlerinde önemli bir konaklama yeri olmuştur.
İlçe kuzey doğudan Çal dağları, kuzeyinden Hendi Baba dağları, batıdan Bey ve Asar dağları, güneyden Kazankaya Dağları, güneydoğusundan Mekecik ve Çal dağlarıyla çevrilidir, İlçemiz kara iklimine sahiptir. Yazları çok sıcak ve kurak sebebiyle kışları ise uzun ve soğuk geçmektedir.
İlçenin dağlık olması sebebiyle ovası yoktur. En önemli yaylaları ise Bayat, Çöğürlü, Çanacık, Mekan, İnpazarcık ve Esenlik yaylalarıdır.
İlçenin nüfusu 2007 nüfus sayımına göre, genel olarak 8772'tür. Bunun 4716'sı ilçe merkezinde yaşamaktadır. Yüzölçümü 465 km2 dir.
İlçede 3'ü merkezde, 10 adedi köylerde olmak üzere 13 ilköğretim, 1 ortaöğretim bulunmaktadır. Toplam 1348 öğrenciye 85 öğretmenle hizmet vermektedir. Ayrıca İlçe Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğüne ait merkez ilçe ve köylerinde kilimcilik ve halıcılık kursları yedi yıldır devam etmektedir. İlçede üretilen kök boyalı kilimler halkın başlıca gelir kaynağıdır.2006-2007 yılı başı itibariyle 1 adet çok programlı lise, 5 adet müstakil ilköğretim okulu, 8 birleştirilmiş ilköğretim okulu olmak üzere 14 adet okul kendi binasında eğitim ve öğretim yapmaktadır.
Derbent ve İmrallı Köyü İlköğretim okullarımız MLO kapsamında olup bilgisayar laboratuarları mevcuttur. İlçemizde yapımı yeni biten bir kapalı spor salonumuz mevcuttur. Oluşturulan iki adet yemekhanemizde yaklaşık 245 çocuğumuza sıcak yemek verilmektedir.Dünya Bankasının Katkılarıyla Sağırlı, Akpınar, Ceritli, Abdullahlı Birleştirilmiş Sınıflı İlköğretim Okullarımızın gerekli tamirat işlemleri yapılmıştır. Halk Eğitim Müdürlüğümüz kilimcilik, biçki-dikiş, bilgisayar başta olmak üzere çeşitli kurslar tertip etmektedir. Okullarımızın ufak tefek aksaklıklar dışında acil fiziki ihtiyaçları karşılanmıştır.Bir çok programlı lise ve 13 ilköğretim okulumuzda 664 kız 684 erkek olmak üzere 1348 öğrencimiz eğitim yapmakta ayrıca üç okulumuzda 120 öğrencimiz ana sınıfı eğitimi görmektedir. Toplam 85 öğretmen görev yapmaktadır. İlçe Merkezinde yaklaşık 5000 kitap kapasitesi olan bir adet kütüphane mevcut olup, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü binasında hizmet vermektedir.
İlçenin 25 yataklı 1 Devlet Hastanesi, 2 Sağlık Ocağı, 3 Sağlık Evi bulunmakta olup, halkımıza hizmet vermektedir. Bayat ve çevresinde halkın gelir kaynakları tarım ve hayvancılığa dayanır. Çevrede ekilebilir arazi nüfusa yetecek oranda değildir. Yakın bir zamana kadar çevredeki tepeler ve yüksek dağlar oldukça zengin ormanlarla kaplı iken, kaçak kesim, tarla açma ve keçi yetiştiriciliğiyle orman örtüşü tahrip edilmiştir. Bugün, yeni geliştirilen "mekecik ormanları" diye adlandırılan ormanları mevcuttur.
İlçede en çok yetiştirilen tarım ürünlerinin başında arpa,buğday ve haşhaş gelmektedir.Bayat ta toplam alanın ancak 1/3 ü ekilebilir durumdadır.Hayvancılık için bol ve geniş merası bulunmaktadır.Dağlık bölgelerinde hayvancılık yapılmakta ve koyun,tiftik keçisi,mondofon kırması ile yerli kara sığır beslenmektedir.1993 yılında D.S.İ tarafından yaptırılan Bayat Göletinde balık üretimi yapılmaktadır.İlçede 750 seyirci kapasiteli stadyum bulunmaktadır.İlçe eski bir tarihi yerleşim birimi olması sebebiyle ilçe yakınlarında Kurtini,İnpazarcık,Asarkale Elicek ve Yanıkin adlarıyla bilinen Bizans dönemi yerleşim birimleri vardır. Dört bir yanı çam ve meşe ormanlarıyla kaplı Köroğlu Beli.Mekan Yaylası,İnpazarcık,Kolaylıtaş ve Çatal Çeşme, mesire alanları olarak kullanılmaktadır.Ayrıca Köroğlu Beli 'nde yeme içme konaklama tesisi bulunmaktadır.İlçede her yıl Temmuz ayında Bayat Oğuz -Türkmen fesivali düzenlenmektedir.
Afyon'a 47 kilometre uzaklıkta olan Bayat ilçesi Ankara-Afyon-İzmir transit yolu üzerinde yer alıyor. İlçe sınırları içinde yer alan iki gölet iç turizminde önemli bir yer tutuyor, İlçeye bağlı 12 köy mevcuttur. Ekonomisi büyük ölçüde el sanatları ve özellikle kilim dokumasına dayalıdır. Hayvancılıkta yapılmaktadır. Köylerinin tamamında elektrik mevcuttur.
Kökleri Selçuklulara Kadar Dayanan İlçe: Bayat
Oğuzların 24 boyundan biri olan Bayat boyu Selçuklu Sultanı l. Alaaddin KEYKUBAT (1203) döneminde bazı uç beyliklerin Afyon yöresine atanması ile başlar, İlk yerleşimleri eski köy olarak bilinen yerden bugün ki yerleşim alanına gelip yerleştikleri bilinmektedir. Tarihsel araştırmalar bize Osmanlı Devleti kurucularının gömüt taşlarıyla Bursa'nın önemli yapılarda ki Bayat damgalarının taşıdığı, Bayat boyunu nedenli büyük rol oynadığını göstermektedir. Bayat'ın belediye oluşu 1907 ilçe oluşu ise 04.07.1987 gün ve 19507 sayılı resmi gazetede yayınlanan 3392 sayılı kanunla kurulmuştur.
Bayat Ege Bölgesinin doğu bölümünde yer almaktadır. Afyon'a 47 km mesafede olup, Ankara-Afyon-İzmir transit yolu üzerinde bulunmaktadır. Bayat ilçesinde 2 göletimiz balıkçılık gelişmesine elverişli olup kır gezintisi için aranan yörelerdendir. Cumartesi ve Pazar günleri temiz hava almak ve şehir stresinden kurtulmak isteyenlere tarihi ve doğal güzellikleri ile dolu bayat Yaylaları ile göletlerimiz temiz dinlenme alanlarındandır.
İlçeye bağlı merkez ve belediyesi ile 12 köy mevcuttur. Unutulmaya yüz tutan el sanatlarının yeniden güncelleştirilmesi bakımından Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı bünyesinde üretilen tabii kök boyalı kilimlerin yurt içi piyasasında ve Amerika, Avrupa'nın bazı Ülkeleri ile Japonya'da isim yaptığı şu anda Yurtiçi siparişlerini karşılamakta zorlandığı bilinmektedir. Bu et-kinlikle kilim geliri Bayat ve köyleri için büyük bir gelir kaynağıdır.
Halkın belli başlı geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Yörenin yoğurdu, peyniri, sütü, kaymağı en kaliteli şekilde Bayatta üretilmektedir. îş imkanları çok sınırlı olduğundan dolayı insanlar özellikle genç kesim başka İI ve İlçelere göç etmektedir. Küçük baş ve büyük baş hayvancılık insanlarımızın büyük geçim kaynağıdır.
İlçemiz toplam 42.800 hektar yüz ölçüme sahip olup, bunu 7165,2 hektarlık kısmı tarım arazisidir. Tarım arazilerinin 170 hektarlık kısmında Devlet Su işleri, 60 hektarlık kısmı ise vatandaşların kendi çabaları sonucunda sulu tarıma açılmıştır. Tarım arazilerinin kullanım şekli ise: 6487 hektarlık kısım-
da tarla ürünleri, 17.9 hektarlık kısımda sebze ürünleri, 90 hektarlık kısımda meyve ürünleri şeklindedir.
İlçemizde hayvancılığa ayrıca önem verilmekte. Bayat kalkınma birliği aracılığı ile süt alımı ve satımı yapılmaktadır. 2001 yılı verilerine göre büyük baş ve küçük baş hayvanlardan elde edilen toplam süt ürünü 3590 tona ulaşmıştır. İlçemiz sınırları içerisindeki orman arazisi 28.178 hektardır. Ormanlar genelde çam ve ardıç ağaçlarından oluşmaktadır. Ağaçlandırma Genel Müdürlüğünce Kör oğlu beli civarında Atatürk orman fidanlığı kurmuştur. AGM baş mühendisiğince 2000 yılı itibarı ile 250 hektar alanı toprak üstü çalışması yapılmış, 88 hektar alana fidan dikimi yapılmış, ağaçlandırma alanları içerisinde 3000 adet ceviz fidanı ile 3000 adet mahlet fidan dikimi gerçekleştirilmiş olup Valilik makamınca yapılan ağaçlandırma seferberliği çerçevesinde "Daha yeşil bir Afyon için el ele" projesi devam etmektedir, İlçede su sıkıntısı bulunmamaktadır.
Köylerimizde Akpınar, Aşağı Çaybelen. Derbent, Eskigömü,Sağırhimrallı, İnpinar ve Mallıca köylerinde şebeke suyu, Kuzuören köyü sağlıklı olmayan kuyu, Muratkoru, Çukurkuyu, Yukançaybelen köylerinde de akar çeşmelerden içme suları temin edilmektedir. Merkeze bağlı 12köyümüzde Elektirik mevcuttur,İlçemiz 2000 li yıllar itibarı ile Ekonomik ve Kültürel alanda yeni atılımlara açıktır. Cumartesi ve Pazar günleri diğer boş zamanlarda kır gezintisi, tarihle iç içe bir gün geçirmek için tarihi alanlar ve gölet zevki tatmak isteyenleri, yayla piknikleri için sayın halkımızı Bayat tlçemize davet ediyoruz. Bayat yaylaları ve Mallıca ile Çukurkuyu köylerinde koyu çam ağacı gölgeleri sizleri beklemektedir.
